ایران به دلیل داشتن منابع عظیم انرژی و موقعیت جغرافیایی در اتصال شرق به غرب و شمال به جنوب از اهمیت راهبردی برای هند برخوردار است و می‌تواند در تحقق اهداف راهبردی آن کمک فراوان کند.

همواره ایران برای هند مهم بوده و دو ملت تاریخ تمدنی مشترکی دارند. در دوران معاصر نیز ایران یک کشور مهم در همسایگی هند بوده است که تا زمان تجزیه و استقلال در سال ۱۹۴۷ با آن مرز مشترک داشت. با این حال، روابط دوجانبه عمدتاً به دلیل تحریم‌های غرب علیه ایران بر سر برنامه هسته‌ای نتوانست شتاب خود را حفظ کند. تحریم‌ها، محدودیت‌های جهانی شدیدی بر تجارت با ایران و همچنین واردات نفت خام و گاز طبیعی این کشور ایجاد کرد. به جز برای مدت کوتاهی بین ژانویه ۲۰۱۶ و می‌۲۰۱۸ که برخی از تحریم‌ها پس از امضای توافق هسته‌ای ایران در ژوئیه ۲۰۱۵ کاهش یافتند، از دسامبر ۲۰۰۶ که تحریم‌ها علیه ایران از طریق قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد اعمال شد، به طور نامحدود ادامه یافته است.

باوجود محدودیت‌ها، نخست‌وزیر مودی در ماه می‌۲۰۱۶ از ایران بازدید و حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران نیز در فوریه ۲۰۱۸ متقابلاً این دیدار را انجام داد. در این دوره کار بر روی بندر چابهار در ایران سرعت گرفت و در ۱۳ می‌سال جاری، هند و ایران قرارداد ۱۰ساله بهره برداری از بندر را امضا کردند. بر اساس این قرارداد، هند بندر چابهار را برای ۱۰ سال آینده توسعه و از امکانات آن برای صادرات خود نیز استفاده خواهد کرد. سارباناندا سونووال، وزیر بنادر، کشتی‌رانی و آب‌راه هند، این توافق را تاریخی اعلام کرد که عصر جدیدی از تجارت، همکاری‌های دریایی و حمل‌ونقل دریایی را نوید می‌دهد و در عین حال تجارت سه جانبه بین هند، ایران و افغانستان را تقویت می‌کند.

چابهار همچنین پتانسیل تبدیل شدن به یک حلقه مهم در کریدور بین المللی شمال جنوب (INSTC) را دارد. INSTC، که توسط هند، ایران و روسیه در سپتامبر ۲۰۰۰ با هدف تقویت ارتباط با جمهوری‌های آسیای مرکزی محصور در خشکی راه‌اندازی شد که بعداً ۱۱ کشور دیگر به آن پیوستند. مسیر فعلی جابجایی بار از بمبئی به بندرعباس (ایران) از طریق دریا، از بندرعباس به بندر انزلی از طریق جاده، از بندر انزلی به آستاراخان روسیه را تسهیل می‌کند که در نهایت محموله با تمام نقاط روسیه و اروپا می‌رسد.

کریدور شمال -جنوب در ژوئن ۲۰۲۲ پس از ارسال اولین محموله از منطقه بندر سالیانکا در آستاراخان روسیه به بندر ناواشیو عملیاتی شد. با عملیاتی شدن و استقرار هند در بندر چابهار، اتصال بیشتر بازوی INSTC به چابهار می‌تواند برای هند در تلاش برای داشتن مسیرهای ارتباطی متعدد در سراسر منطقه - تا اروپا - مفید باشد.

اهمیت ایران

به گزارش اندیشکده «بنیاد آبزرور»؛ اهمیت ایران برای هند فراتر از بندر چابهار و ارتباطی است که این کشور برای افغانستان و جمهوری‌های آسیای مرکزی فراهم می‌کند. ایران به دلیل موقعیت، وسعت، تاریخ و نقشش در منطقه اهمیت دارد. این کشور همراه با عراق، از نظر جغرافیایی تقریباً کل سواحل شمالی خلیج فارس را در بر می‌گیرد، پیوندهای حیاتی را به سمت شام، آسیای مرکزی و آسیای جنوبی فراهم می‌کند و مخزن عظیمی از منابع طبیعی است. از نظر ژئوپلیتیکی، ایران با تاریخ تمدنی، تحولات سیاسی در طول قرن‌ها و قدرت اقتصادی و نظامی، قدرتی در منطقه است. توانایی آن در کنترل حرکت کشتی‌ها در تنگه باریک هرمز پیامدهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی نه تنها برای منطقه بلکه در سطح جهانی دارد، زیرا می‌تواند تامین انرژی حیاتی را مختل کند.

باوجود تحریم‌های فلج کننده اقتصادی و جنگ جاری در غزه، تولید نفت خام ایران در ماه می‌۲۰۲۴ بیش از ۲۰ درصد طی دو سال گذشته افزایش یافت و به ۳.۴ میلیون بشکه در روز رسید که ۳.۳ درصد کل نفت جهان است.

ذخایر انرژی ایران - نفت خام و گاز طبیعی - منابع اصلی قدرت اقتصادی ایران هستند. به گفته وزارت انرژی ایالات متحده، این کشور سومین ذخایر بزرگ نفت و دومین ذخایر گاز طبیعی جهان را دارد. کل ذخایر نفت ایران ۲۰۹ میلیارد بشکهو گاز طبیعی، ۳۳۹۸۸ میلیارد متر مکعب برآورد شد. در پایان سال ۲۰۲۱، ایران ۲۴ درصد از ذخایر نفت غرب آسیا و ۱۲ درصد از ذخایر جهان را در اختیار داشت. همچنین، ایران پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت خام در میان سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در سال ۲۰۲۱ و سومین تولیدکننده بزرگ گاز طبیعی جهان در سال ۲۰۲۰ بود.

باوجود تحریم‌های فلج کننده اقتصادی و جنگ جاری در غزه، تولید نفت خام ایران در ماه می‌۲۰۲۴ بیش از ۲۰ درصد طی دو سال گذشته افزایش یافت و به ۳.۴ میلیون بشکه در روز رسید که ۳.۳ درصد کل نفت جهان است. صادرات نفت خام ایران در مارس ۲۰۲۴ به طور میانگین ۱.۶۱ میلیون بشکه در روز بود، که بالاترین میزان از می‌۲۰۲۳ بود که به ۱.۶۸ میلیون بشکه در روز رسید و همچنین بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ بود. صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران قبل از می‌۲۰۱۸ به ۲.۸ میلیون بشکه در روز رسیده بود.

گزینه‌ها و فرصت‌های هند و ایران

ایران و هند هر دو نشان داده‌اند که سیاست‌های آن‌ها صرفاً بر اساس منافع ملی آن‌ها اداره می‌شود و با درک این اصل می‌توان، درها را برای همکاری بیشتر باز کند. بنابراین هیچ تفاوتی ندارد که در ایران چه کسی رییس جمهور باشد، برای نمونه روحانی و مودی به ترتیب در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۸ با یکدیگر دیدار و تفاهم‌نامه‌های متعددی را امضا کردند، همچنین، شهید رئیسی و مودی نیز در حاشیه مجامع چندجانبه تبادلات پرباری داشته‌اند.

در هر تعامل مجدد بین دو کشور، تامین انرژی بیشترین اهمیت را خواهد داشت. پیش از می‌۲۰۱۹، ایران تقریباً ۱۰ درصد نفت مورد نیاز هند را تامین می‌کرد. اگر هند واردات از ایران را دوباره آغاز کند، می‌تواند سبدی کاملاً جدید از امکانات را برای تامین نیازهای انرژی خود باز کند. ایران که در حال حاضر به چین نیز صادرات می‌کند، در ازای آن بازار بزرگی به دست خواهد آورد. حداقل در آینده قابل پیش‌بینی، هند همچنان برای امنیت انرژی خود به سوخت‌های فسیلی وابسته بوده و بنابراین یک مجموعه متنوع به نفع هند است. تاکنون تنها امارات پیشنهاد ذخیره ذخایر استراتژیک نفت در هند را داده و هند ممکن است برای انجام همین کار به ایران نزدیک شود.

خط لوله بلندپروازانه گاز ایران-عمان-هند نیز از سال ۱۹۹۳ مورد بحث قرار گرفت اما به نتیجه نرسیده است. اما در ۲۳ می‌۲۰۲۲، در جریان سفر رئیس جمهور وقت رئیسی به عمان، دو کشور توافق کردند که دو خط لوله گاز زیر دریا و یک میدان نفتی در امتداد مرزهای دریایی خود را توسعه دهند. اگر این امر به نتیجه برسد، گسترش آن به هند خط لوله شکست خورده ایران-پاکستان-هند (IPI) را جبران و عرضه بی‌وقفه گاز طبیعی به هند را تسهیل می‌کند. در حال حاضر، قطر بزرگترین تامین کننده گاز طبیعی هند است و مقادیر قابل توجهی نیز از ابوظبی امارات وارد می‌شود. اگر ایران نیز شروع به صادرات کند، امنیت انرژی هند را تقویت خواهد کرد.

پیشرفت کریدور شمال-جنوب، مزایایی هم برای هند و هم برای ایران دارد. پیشنهادهایی برای اتصال آن به بندر چابهار وجود دارد، زیرا این بندر به عنوان یک حلقه مهم در مسیر شرقی کریدور INSTC پیش بینی شده است تا جابجایی کالا بین هند و کشورهای آسیای مرکزی را تسهیل کند. بندر چابهار نیز با مزیت جغرافیایی خود در خارج از تنگه هرمز، تجارت هند را تا حد زیادی از هرگونه تهدید بسته شدن خطوط دریایی به دلیل درگیری‌ها در منطقه خلیج فارس مصون خواهد داشت. همچنین یک خط ریلی به طول ۷۰۰ کیلومتر بین چابهار و زاهدان به سرعت در حال انجام است که بعداً به شبکه ریلی موجود ایران متصل خواهد شد. اتصال ریلی به زاهدان و سپس زرنج افغانستان، انتقال بی‌وقفه کمک‌های بشردوستانه از هند به افغانستان از طریق چابهار را فراهم می‌کند.

همکاری نزدیک نظامی با ایران نیز به هند کمک خواهد کرد. دو کشور در سال ۲۰۰۱ قرارداد همکاری دفاعی را امضا کرده بودند اما به دلیل تحریم‌های ایران هیچ نتیجه‌ای حاصل نشد. از آنجایی که بعید است تحریم‌ها به این زودی برداشته شوند، هند می‌تواند از خودمختاری استراتژیک خود برای پیشبرد این همکاری استفاده کند. در سال‌های اخیر، ایران پلتفرم‌های تسلیحاتی مدرن مانند موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد و میان‌برد، موشک‌های مافوق صوت و پهپادهای مسلح را توسعه داده است.

پیشرفت کریدور شمال-جنوب، مزایایی هم برای هند و هم برای ایران دارد. پیشنهادهایی برای اتصال آن به بندر چابهار وجود دارد، زیرا این بندر به عنوان یک حلقه مهم در مسیر شرقی کریدور INSTC پیش بینی شده است تا جابجایی کالا بین هند و کشورهای آسیای مرکزی را تسهیل کند.

برای مبارزه با گروه‌های تروریستی فعال در همسایگان، هند و ایران می‌توانند مانورهای نظامی مشترک ضد تروریسم را انجام دهند. در حوزه دریایی، سفرهای بندری به بنادر مهم ایران و توسعه تأسیسات لجستیکی در خلیج فارس در مجاورت بنادر پاکستان، می‌تواند یک موفقیت بزرگ در دیپلماسی نظامی برای هند باشد.

علاوه بر این، همکاری نزدیک دریایی با ایران به تضمین عبور ایمن کشتی‌های هندی و همچنین امنیت خطوط دریایی در دریای عرب کمک خواهد کرد. البته ایران اغلب در گذشته حتی در زمان درگیری‌ها به کشتی‌های هندی اجازه عبور امن داده است. ایران همچنین می‌تواند به هند کمک کند تا دزدان دریایی را در منطقه دور نگه دارد.

نتیجه‌گیری

هند و ایران با همکاری می‌توانند دستاوردهای زیادی داشته باشند. مودی در سومین دوره نخست وزیری خود به دنبال تقویت بیشتر گسترش و همگرایی استراتژیک هند در غرب آسیا است. به طور مشابه، ایران می‌خواهد دستاوردهای دیپلماتیک خود در سال‌های اخیر را با به دست آوردن شرکای قابل اعتماد جدید تحکیم کند. همگرایی دوباره بین این دو تمدن باستانی باعث می‌شود تا هر دو کشور به اهداف خود برسند.

منبع : بازار 

احتراما به استحضار می رساند همایش "توسعه روابط تجاری ایران و هند"  با حضور و سخنرانی سفیر محترم هند در تهران، نمایندگان بانک های ایرانی، سازمان توسعه و تجارت، جهاد کشاورزی و شماری از سازمان های زیربط و با حضور تعدادی از فعالان تجاری و اقتصادی بخش های مختلف از ساعت 14 الی 16 روز یکشنبه مورخ  ۱۰ تیر ماه ۱۴۰۳ در محل طبقه هشتم اتاق بازرگانی ایران برگزار می گردد. 

علاقه مندان جهت حضور در این همایش می توانند با دبیرخانه اتاق به شماره 883476744 و یا شماره همراه 09126501081 تماس حاصل نمایند. 

اتاق مشترک بازرگانی ایران و هند 

با پیگیری دولت سیزدهم، کمیته مشترک کشاورزی ایران و هند با هدف حل و فصل موضوعات مرتبط از جمله قرنطینه‌ محصولات کشاورزی، تجارت آزاد، تعرفه‌ها و... تشکیل شده است.

پس از اینکه در حاشیه‌ اجلاس بریکس، رییس جمهور کشورمان و نخست وزیر هند بر توسعه روابط اقتصادی و تجاری در حوزه‌های غیر تحریمی تاکید داشتند، علیرضا پیمان‌پاک، قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی ایران در شهریور ماه ۱۴۰۲ به دهلی‌نو سفر و با وزیر کشاورزی هندی دیدار و گفتگو کرد.

قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی در امور تجارت و تنظیم بازار در سفر به کشور هندوستان ضمن مذاکرات با مقامات بلند پایه این کشور درخصوص همکاری جهت گسترش روابط تجاری، به رایزنی جهت تشکیل کمیته مشترک کشاورزی برای حل و فصل موضوعات مرتبط از جمله قرنطینه‌ محصولات کشاورزی، تجارت آزاد، تعرفه‌ها و... پرداخت.

تشکیل کمیته مشترک بازرگانی و کشاورزی در بهمن ماه ۱۴۰۲
با برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده، نخستین نشست کمیته مشترک کشاورزی ایران و هند در دهلی‌نو با محورهای گفتگو در زمینه توسعه روابط تجاری کشاورزی دو کشور، همکاری‌های دوجانبه در زمینه محصولات باغبانی و تحقیقات مرتبط به آن به ویژه درباره گیاهان دارویی، میوه‌های گرمسیری، محصولات گلخانه‌ای، قارچ خوراکی، کشاورزی هوشمند، رفع موانع فنی پیش روی صادرات کیوی و بسترسازی تسهیل و توسعه صادرات خرما، سیب درختی، زعفران و مسائل فنی کنترل آفات و بیماری‌ها و کیفیت سموم، موانع گمرکی، جایگزین کردن تجارت آزاد به جای تعرفه‌ ترجیحی و تبادل اطلاعات و همکاری دوجانبه بخش‌های تحقیقاتی دو کشور با حضور معاون بازرگانی وزیر کشاورزی، معاون وزیر و مدیر عامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، رئیس سازمان حفظ نباتات کشور، مدیر بین الملل مرکز تحقیقات کشاورزی، مدیر کل صادرات گمرک ایران و چند تن از مدیران میانی دیگر برگزار شد.

در این کمیته مشترک نمایندگان هر دو طرف مهم‌ترین موضوعات، چالش‌ها و پیشنهادات خود را برای توسعه روابط در حوزه کشاورزی و صنایع غذایی مطرح نموند؛ طرف هندی آخرین دستاوردهای خود در حوزه‌های کشاورزی هوشمند، تحقیقات هواشناسی و افزایش بهره وری خاک، پرورش نوعی ارزن خوراکی و تصمیم دولت هند برای ترویج این ماده غذایی در بین مردم، پلتفرم‌های از مزرعه تا بازار برای کشاورزان، طرح‌های دولت هند برای توسعه بازار محصولات گرمسیری مانند انبه و موز و نارگیل و... و. را تشریح کرد.

طرف ایرانی نیز مهم‌ترین موضوعات و چالش های خود در کار با طرف هندی را مطرح کرده و عمدتاً بر موانع متعدد ایجاد شده بر سر راه فعالیت‌های مشترک با هند بیان نمودند. نماینده سازمان توسعه تجارت نیز به موضوع اختلاف فاحش تعرفه‌های واردات اقلام کشاورزی بین ایران و هند اعتراض کرده و به صورت تلویحی به طرف هندی تذکر داده شد که در صورت عدم پذیرش امضای موافقتنامه تجارت آزاد و یا کاهش تعرفه‌های اعمالی بر روی کالاهای ما، طرف ایرانی نیز اقدام متقابل در خصوص افزایش تعرفه واردات اقلام کشاورزی از هند خواهد کرد.

منبع : بازار 

کسری تجاری هند به کمترین میزان در ۹ ماه گذشته کاهش یافت زیرا کاهش قیمت کالاها باعث کنترل صورت حساب واردات هند شد.

۱۸ بخش از ۳۰ بخش کلیدی در بخش صادرات کالا، رشد مثبتی را در ژانویه نشان دادند. صادرات الکترونیک با ۹.۳ درصد رشد به ۲.۳ میلیارد دلار رسید.

آمارهای وزارت تجارت این کشور نشان داد که شکاف بین صادرات و واردات در ژانویه به ۱۷.۵ میلیارد دلار رسیده است. این در مقایسه با پیش‌بینی کسری ۲۰ میلیارد دلاری اقتصاددانان در نظرسنجی بلومبرگ و شکاف ۱۹.۸ میلیارد دلاری در دسامبر است که پایین‌ترین میزان از آوریل سال گذشته است.

صادرات ۳.۱ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت و به ۳۶.۹۲ میلیارد دلار در ژانویه رسید، در حالی که واردات با ۳ درصد رشد به ۵۴.۴۱ میلیارد دلار رسید. سونیل بارثوال، وزیر بازرگانی هند به خبرنگاران در دهلی نو گفت که با وجود کاهش قیمت کالاها و بحران دریای سرخ، هند در صادرات کالا، مثبت عمل کرد.

طبق گزارش بلومبرگ، محموله‌های خروجی هند علیرغم مشکلات لجستیکی دریای سرخ که ۱۲ درصد از تجارت دریایی جهان را شامل می‌شود، متوقف شد. مقامات هند برای محافظت از تجارت داخلی، در حال کار بر روی راهبردی برای کاهش اختلال هستند.

منبع : ایسنا 

نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و هند و مدیر کل فدراسیون صادرکنندگان هند برای تقویت تجارت و سرمایه گذاری تفاهم نامه‌ای امضا کردند.

این تفاهم نامه با هدف تقویت تجارت، سرمایه گذاری، استاندارد‌های کیفیت و انتقال فناوری به امضا رسید.

 «سارباناندا سونوال» وزیر بنادر و کشتیرانی و آبراهه‌های هند در صدر یک هیات بلندپایه به منظور دیدار و گفت‌وگو با مقامات ایرانی وارد تهران شد و در فرودگاه مورد استقبال علی اکبر صفایی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی قرار گرفت.

«سارباناندا سونوال» وزیر بنادر و کشتیرانی و آبراهه‌های هند را در این سفر، برخی مدیران بنادر این کشور از جمله سونیل موکوندان مدیرعامل شرکت IPGL همراهی می‌کند.

بازدید از پایانه‌های بندری و تجهیزات و تاسیسات بندر چابهار، نشست مشترک با رستم قاسمی وزیر راه‌وشهرسازی و امضای سند همکاری عملیاتی دو کشور در حوزه‌های حمل‌ونقل و بنادر و دریانوردی و ملاقات با برخی مقامات دولت از مهم‌ترین برنامه‌های وزیر بنادر و کشتیرانی و آبراهه‌های هند در سفر به کشورمان است.

«علی اکبر صفایی» در جریان استقبال از، سارباناندا سونوال ابراز امیدواری کرد که مناسبات دو کشور با توجه به روابط دیرینه در تمام ابعاد از جمله همکاری‌های دریایی و بندری افزایش یابد.

معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی بر وجود زمینه برای مشارکت هند در پروژه‌های مختلف از جمله توسعه بندر چابهار تاکید کرد و اظهار داشت: توسعه بندر چابهار می‌تواند به افزایش همکاری‌های سه جانبه بین ایران، افغانستان و هند کمک کند.

منبع: سازمان بنادر و دریانوردی

بررسی وضعیت صادرات در فروردین 1401 نسبت به مدت مشابه آن در سال 1400 نشان می‌دهد که صادرات ایران به 15 کشور همسایه به علاوه هند و چین طی این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل آن 26 درصد رشد داشته است.

یکی از اهداف دولت سیزدهم توسعه روابط تجاری بر کشورهای همسایه به علاوه هند و چین است. 

در این‌باره، علیرضا پیمان پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، می‌گوید: سال‌های گذشته یک سری اقدامات و فعالیت‌هایی صورت گرفته بود و در حال حاضر رئیس‌جمهور هدف‌گذاری کرده است تا بتوانیم در ۴ سال آینده حداقل ۳۵ میلیارد دلار افزایش صادرات غیرنفتی داشته باشیم و با این هدف‌گذاری باید سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات را منطبق کنیم.

به گفته رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران‌ مطالعات سازمان توسعه تجارت نشان می‌دهد که از کشورهای همسایه به‌ علاوه چین و هند حداقل ۱۰۰ میلیارد دلار می‌توانیم کسب درآمد کنیم،  این بازارها را می‌شود در اختیار گرفت فقط باید تسهیل صورت گیرد و دولت نیز کارشکنی نکرده و موانعی برای تاجر و صادرکننده ایجاد نکند.

* آل اسحا‌ق: ایران ظرفیت 1200 میلیارد دلاری تجارت در کشورهای همسایه اطراف دارد

بنابراین گزارش درباره ظرفیت تجاری کشورهای همسایه نیز یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق، گفته است: با توجه به موقعیت منطقه‌ای ژئوپلتیک ما و همسایه بودن با 15 کشور یک ظرفیت 1200 میلیارد دلاری تجارت سالانه در کشورهای همسایه اطراف وجود دارد که طبق مطالعات انجام شده، ما از این ظرفیت صادرات و واردات تعامل 1200 میلیارد دلاری چیزی حدود 200 تا 300 میلیون دلار می‌توانیم سهم داشته باشیم اما در زمان حال چیزی حدود 20 تا 30 میلیارد دلار است.

* تجارت غیرنفتی کشور در چهار ماه نخست امسال 22 درصد رشد داشت

براساس آمار رسمی منتشر شده از سوی گمرک، شاهد روند مثبتی در تجارت خارجی کشور هستیم به طوری که تجارت غیرنفتی کشور در چهار ماه نخست امسال با 46 میلیون و 815 هزار تن کالا به ارزش 34 میلیارد و 480 میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 22 درصد رشد داشته است. 

* ارزش صادرات ایران در یک ماهه اول امسال به کشور امارات 668 میلیون دلار

با توجه به اهمیت تجارت با کشورهای همسایه به بررسی وضعیت صادرات به 15 کشور همسایه پرداختیم که براساس گزارش سازمان توسعه تجارت که از  داده‌های گمرک جمهوری اسلامی ایران تهیه شده حاکی از آن است که در فروردین ماه 1401 بیشترین میزان صادرات در بین کشورهای همسایه به امارات، عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان بوده است. 

ارزش صادرات در یک ماهه اول امسال به کشور امارات 668 میلیون دلار بوده که در مقایسه با صادرات 360 میلیون دلاری به این کشور در یک ماهه سال گذشته، صادرات به این کشور 86 درصد رشد داشته است. 

اما صادرات به عراق در یک ماهه ابتدای امسال و در مقایسه با سال گذشته 2 درصد کاهش داشته است به این ترتیب که ارزش صادرات به عراق در یک ماهه ابتدای امسال‌ 426 میلیون دلار بوده است در حالی که ارزش صادرات به عراق در یک ماهه فروردین سال گذشته 437 میلیون دلار بوده است. 

* جزئیات ارقام صادراتی به کشورهای همسایه

 صادرات به ترکیه در یک ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 98 درصد رشد داشته به طوری که صادرات به ترکیه از 182 میلیون دلار در فروردین ماه گذشته به 361 میلیون دلار در فروردین ماه سال جاری رسیده است. 

صادرات به افغانستان در یک ماهه اول امسال 108 میلیون دلار و به پاکستان 82 میلیون دلار بوده است. 

* جمع صادرات در یک ماه نخست امسال به چین و هند 1 میلیارد و 393 میلیون دلار‌

به غیر از کشورهای همسایه، چین و هند نیز از جمله کشورهای مهم صادراتی ایران به شمار می‌رود. 

صادرات ایران به چین در یک ماه نخست امسال یک میلیارد و 291 میلیون دلار و در یک ماه نخست سال 1400 در مجموع 999 میلیون دلار بوده که به این اساس صادرات به این کشور به لحاظ ارزشی 29 درصد رشد داشته است. 

اما صادرات به هند 18 درصد کاهش داشته است یعنی صادرات ایران به این کشور از 124 میلیون دلار در یک ماه نخست سال گذشته به 102 میلیون دلار در فروردین ماه امسال رسیده است.

در مجموع میزان صادرات کشور در یک ماه نخست امسال به 15 کشور همسایه به ارزش یک میلیارد و 291 میلیون دلار بوده است که در مقایسه با صادرات یک میلیارد و 426 میلیون دلاری به 15 کشور همسایه در ماه نخست سال گذشته صادرات 28 درصد رشد داشته است. 

جمع صادرات در یک ماه نخست امسال به چین و هند به ارزش یک میلیارد و 393 میلیون دلار بوده است و جمع صادرات به 15 کشور همسایه به علاوه هند و چین در فروردین ماه امسال 3 میلیارد و 220 میلیون دلار بوده است.

طبق گزارش‌ها جمع کل صادرات کشور در نخستین ماه سال یعنی فروردین 3 میلیارد و 699 میلیون دلار بوده که در مقایسه با صادرات 2 میلیارد و 969 میلیون دلاری در سال گذشته صادرات کشور در فروردین ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 24.6 رشد داشته است. 

نکته ‌ اینکه صادرات به اغلب کشورهای همسایه، چین و هند به لحاظ وزنی در فروردین‌ امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته منفی بوده است. 

منبع: فارس 

مدیرعامل یوکوبانک هند گفت: دلیل تسویه دیرهنگام تعهدات مالی یوکوبانک کافی نبودن ذخیره روپیه، تحت تاثیر کاهش میزان خرید نفت هند از ایران و میزان مبادلات تجاری این دو کشور است.

نشست اتاق مشترک ایران و هند با فعالان اقتصادی و بانکی، با حضور سوما سانکارا پراساد مدیرعامل یوکو بانک هند برگزار شد. در این نشست ابراهیم جمیلی رئیس اتاق مشترک ایران و هند با اشاره به تغییر رویکرد اخیر کشور هند و ابراز تمایل برای ارتقا سطح همکاری‌ها به قبل از دوره تحریم بیان کرد: اگرچه ما هنوز نمی‌دانیم هند تا چه میزان در این رویکرد جدی است اما این ابراز علاقه را امیدوارکننده می‌دانیم.

او با تأکید بر اینکه حل مشکلات بانکی به افزایش میزان مبادلات تجاری منجر خواهد شد گفت: اگرچه یوکو بانک از قدیم شریک تجاری ایران بوده و در دوره تحریم‌ها نیز همکاری خوبی با ما داشته است اما ما گلایه‌هایی از این بانک داریم.

او با بیان اینکه روابط تجاری یک جاده دوطرفه است و خواسته‌های طرفین باید در آن محقق شود افزود: برای همکاری نیاز به اعتماد بیشتر به هم داریم. طرف‌های تجاری ایران به یوکوبانک اعتماد کرده و پول خود را نزد آن می‌گذارند و انتظار دارند این بانک در انتقال پول و همکاری‌های مالی سرعت بیشتری داشته باشد.

جمیلی بیان کرد: مشکل اصلی این است که چه فروشندگان هندی و چه صادرکنندگان ما به موقع پول خود را دریافت نمی‌کنند. در حالی که ایران و هند تفاهم‌نامه استفاده از ریال-روپیه را امضا کرده‌اند. بهتر است اطمینان بیشتری به هم داشته و استانداردهای بین‌المللی را در زمینه تبادل پولی رعایت کنیم. ما از دو طرف ایرانی و هندی شکایت‌هایی به دلیل عدم ایفای تعهد مالی به موقع یوکوبانک داریم.

او ادامه داد: این باعث بی‌اعتمادی دو طرف شده و بدقولی‌ها به تولیدات و منابع تولیدکننده، صادرکننده و واردکننده صدمه زده است.

در ادامه سوما سانکارا پراساد مدیرعامل یوکو بانک هم با بیان اینکه این بانک نقش مهمی در بهبود تجارت دو کشور داشته و تنها بانک هندی است که در تهران دفتر دارد بیان کرد: ما برای اجرای مکانیزم پرداخت ریالی-روپیه ای یک فرآیند ۱۰ ساله را تکمیل کرده و به عنوان یک بانک تلاش کردیم مبادلات مالی دوطرف هرچه بیشتر تسریع شود.

او در توضیح دلایل تسویه دیرهنگام تعهدات مالی گفت: اتفاقاً جلسه مشابهی نیز چندی پیش در هند برگزار شد که صادرکنندگان هندی همین گلایه را داشتند. ریشه این تأخیر به کاهش خرید نفت هند از ایران باز می‌گردد. تا سال ۲۰۱۹ که هند از ایران نفت خریداری می‌کرد مشکلی در تسویه‌حساب مبادلات بازرگانی وجود نداشت چرا که موجودی روپیه کافی بود. اما بعد از آن خرید نفت محدود شده و موجودی روپیه نیز کاهش یافت.

او تأکید کرد: باید برای افزایش موجودی روپیه و تسریع تراکنش‌های مالی راه‌هایی به صورت دوجانبه پیدا کنیم. باید مقامات دولتی و بازرگانان دو کشور رایزنی‌های لازم را انجام دهند و مشخص کنند چه راه‌های جدیدی برای افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور وجود دارد. یوکوبانک فقط نقش تسهیل مبادلات مالی ایران و هند را بر عهده دارد در حالی که افزایش میزان مبادلات تجاری دو کشور بر عهده دولت‌ها و بخش خصوصی کشورها است.

احتراما" به اطلاع می رساند با توجه به سفر آقای "سوما سانکارا پراساد " مدیرعامل یوکو بانک هند به ایران،  اتاق مشترک بازرگانی ایران و هند در نظر دارد با توجه به مشکلات موجود در تبادلات بانکی و مراودات مالی  بین دو کشور، نشستی را با حضور مدیرعامل یوکو بانک، کارشناسان بانکی و فعالان اقتصادی در روز چهارشنبه مورخ 25/ 03/1401 از ساعت 14 الی 16 در سالن طبقه هشتم ساختمان اصلی اتاق ایران (با رعایت پروتکل های بهداشتی ) برگزار نماید.

خواهشمند است در صورت تمایل به حضور در این جلسه در اسرع وقت مراتب را به دبیرخانه اتاق به شماره 88346744 و یا شماره واتساپ 09126501081 اعلام نمایید.